Mijn nieuwe trektochtseizoen trap ik op gang met een driedaagse tocht op de mooie GR15. Een kleine twee jaar geleden liep ik het gedeelte van deze GR tussen Aywaille en Houffalize. Deze week pikte ik de draad weer op in Houffalize om de resterende 90 kilometer af te leggen.
Inhoud van dit verslag:
Verslag Dag 1 - Houffalize > Bastogne (26,5 km)
Verslag Dag 2 - Bastogne > Holtz (39,2 km)
Verslag Dag 3 - Holtz > Arlon (24,3 km)
Nabeschouwing
Download GPX
Kaart & Hoogteprofiel
Foto's
Dag 1 - Houffalize > Bastogne
Datum: Maandag 30/05/2022 Afstand: 26,5 kilometer Stijgingsmeters: 462m / Dalingsmeters: 285m Weer: Hele dag afwisselend bewolkt en zonnig.
Bus E69 zet me omstreeks 13u15 af aan de Place Albert Ier in Houffalize. Ik hoop nog even een kleine versnapering in de supermarkt te kunnen kopen, maar die is tijdens het middaguur gesloten. Ik vertrek dan maar meteen. De Panther-tank die tijdens mijn vorige passage in 2020 weg was, is ook nog steeds niet terug. Tijdens het Ardennenoffensief in de winter van 1944-45 belandde de tank in de Ourthe en werd enkele jaren na de gevechten uit de rivier gevist en eindigde op een sokkel op het plein. Ik waag me aan de befaamde Côte Saint-Roch, de steile klim naar de gelijknamige kapel die ook tijdens de wielerwedstrijd Luik-Bastenaken-Luik slachtoffers maakt. Onmiddelijk een pittige start van mijn tocht, maar met een mooi zicht over het glooiende landschap en Houffalize. De GR leidt me langs de dorpen Vissoule en Boeur doorheen velden, maar wel grotendeels op (zeer kalme) asfaltwegen. Na bijna 10 kilometer kom ik aan de oude spoorlijn 163 die van Libramont naar Gouvy liep. Tegenwoordig is deze, net als zovele andere verlaten spoorbeddingen, een RAVeL-fietspad geworden.
De GR15 loopt eigenlijk naast de RAVeL, maar omdat het eerste deel van het wandelpad bezaaid ligt met kuilen en omgevallen bomen, zie ik me genoodzaakt de volgende kilometers over het asfalt van de RAVeL te wandelen. Ik merk te laat op dat ik de RAVeL niet zomaar kan verlaten omwille van het dichte struikgewas tussen de GR en de bedding waarin het fietspad ligt. In het dorpje Bourcy kan ik eigenlijk weer op de GR wandelen, maar blijf nog ietsje doorlopen om dan vast te stellen dat de RAVeL in een kloof ligt met steile hellingen aan weerszijden. Gelukkig is er een minuscule doorgang naast de brug over de oude spoorlijn en kan ik zo mijn weg verderzetten.
Ik heb Bastogne in het vizier. Maar voor ik het stadje nader kom ik langs het Vredesbos of Bois de la Paix. In het bos, 30 jaar geleden aangeplant, worden verschillende martelaarsteden herdacht die o.a. tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog bekend werden door de gruweldaden die er plaats vonden. Denk maar aan Auschwitz, Verdun, Kiev of Stalingrad (Volgograd). Veteranen die wilden, kunnen hun naam laten vereeuwigen onder één van de jonge bomen. Jammer genoeg zijn er nog maar een handvol veteranen in leven en kunnen die om allerlei redenen niet meer afzakken naar België. In het midden van het bos staan in een halve cirkel de namen van alle Amerikaanse eenheden die deelnamen aan de Slag om de Ardennen.
Ietsje verderop ligt het Bois Jacques. Bloglezers die het boek "Band of Brothers" van Stephen E. Ambrose gelezen of de gelijknamige serie gezien hebben, zullen de naam misschien kennen. In dat bos hielden soldaten van Easy Company (van de 506e Parachutistenregiment van de 101ste Luchtlandingsdivisie) het in hun schuttersputjes uit bij de verdediging van Bastogne. Het stadje was een belangrijk wegenknooppunt en lag langs een spoorweg. Nagemaakte schutterputjes zijn er nog steeds te zien (sinds juli 2022 enkel toegankelijk met ticket van het Bastogne War Museum), net als een monument dat Easy herdenkt. Ik ga er evenwel niet naartoe. Het Battle of the Bulge Trail - de langeafstandswandeling met als centraal thema het Ardennenoffensief en waarvoor ik momenteel hard werk aan de voorbereiding - zal de gebeurtenissen in en rond Bastogne ruimschoots aan bod laten komen. Maar nog even geduld!
Langs de steengroeven van Bastogne bereik ik het Bastogne War Museum, een must voor wie meer te weten wil komen over de Slag en de omsingeling van de stad door de Duitsers. En daar net achter ligt het Mémorial du Mardasson, een reusachtig, stervormig monument ter ere van alle Amerikaanse soldaten die het leven lieten tijdens de slag. Er wordt naarstig gewerkt aan de renovatie van het monument, dat tegen eind oktober klaar moet zijn, ruim op tijd voor de 78ste herdenking van de Battle of the Bulge.
De GR maakt in Bastogne een hele omweg via het oude station Bastogne Sud, tegenwoordig een busterminal. Ik volg de witte-rode strepen zoals voorzien via de RAVeL om dan langs de Place McAuliffe (genoemd naar de tijdelijke bevelhebber van de 101ste Divisie tijdens de omsingeling, bekend om zijn "Nuts!"-uitspraak) en de Rue du Sablon naar mijn overnachtingsplaats te gaan. Een plekje dat ik heb kunnen bemachtigen via Welcome to my Garden. Onderweg daarheen stond er in een vitrine nog een interessante fototentoonstelling van Hitler die in mei 1940 op bezoek was in Bastogne.
Dag 2 - Bastogne > Holtz
Datum: Dinsdag 31/05/2022 Afstand: 39,2 kilometer Stijgingsmeters: 729m / Dalingsmeters: 868m Weer: Zonnig
Ik moet al vroeg op pad, want het belooft een lange dag te worden met meer dan 39 kilometer voor de kiezen. De eerste vijf kilometer gaan alweer over asfalt. Pas na het verlaten van Marvie beginnen de landwegen en bospaden en het wordt al snel een vrij groene, redelijk bosrijke wandeling. In Villers-la-Bonne-Eau hou ik even halt op een bankje aan de kerk om te genieten van het uitzicht en het zonnetje. Anderhalve kilometer verder steek ik voor het eerst de grens met het Groothertogdom Luxemburg over. Hier staan nog een paar overblijfselen van een gebouw, mogelijk van de looierij van Bettelange die destijds internationale faam verwierf. Er tegenover staat een klein kapelletje. In het veld aan mijn rechterzijde, naast het beekje Bëttlerbaach, staat een grenspaal. Zo zal ik er later nog enkele tegenkomen.
Aan de in verval geraakte Schaulsmillen word ik besprongen door een hond. In plaats van zich te excuseren zegt het baasje enkel tegen z'n hond dat dat niet mag. De wereld op z'n kop. Aan de oude molen draait het pad rechtsaf de heuvel op. Een eind verder kom ik andermaal aan een mooie oude grenspaal. Net als de vorige gaat het om een gietijzeren exemplaar, hier geplaatst in augustus 1843 nadat het Verdrag van Maastricht in voege trad. Het jaartal is makkelijk af te lezen, evenals het nummer 187 en uiteraard de emblemen van beide landen. Dan gaat de GR door de mooie vallei van de Surbach tot ik bij grenspaal 180 kom. Hier verlaat ik Luxemburg weer even en moet over de asfaltweg naar Tintange. Een iets minder aangenaam deel, zeker als er auto's passeren.
In Tintange eet ik mijn middagmaal op op het bankje dat in het midden van het dorpspleintje staat. Op de achtergrond hoor ik de kinderen van de gemeenteschool zich uitleven tijdens hun speeltijd. De zon knalt er genadeloos op los, maar er waait ook 'n fris windje. Opletten dus. Na het dorp loopt de GR via een brede veldweg naar het verlaten gehucht Romeldange. Reeds tweehonderd jaar geleden zijn de bewoners naar Tintage verhuisd onder meer door de voortdurende wateroverlast door een overstroomde Sûre. Ook ligt de plaats niet ideaal, naast een steile helling en is dus moeilijk bereikbaar. De rivier Sûre, die hier de grens vormt, wordt hier overgestoken via een kleine houten brug. Zo kom ik opnieuw in Luxemburg. Even voorbij het eerstvolgende gehucht, Rommelerhaff, krijg ik prachtig zicht op de helling die ik daarnet afdaalde naar Romeldange. Net als het voorbije stuk vanaf Tintange, zijn ook de volgende 8 kilometer tot Martelange best de moeite. De GR loopt in de hoogtes boven de Sûre en af en toe krijg ik een paar mooie uitzichtspunten voorgeschoteld. Net voor Martelange ligt er een verlaten leisteengroeve waarheen de GR ons via een smokkelaarspad doorheen loodst. Het monument voor de Ardeense Jagers, dat aan de overkant van de Sûre bovenop de helling ligt, krijg ik jammer genoeg niet te zien.
Martelange is eigenaardig plaatsje. De ene kant ligt in België. De andere kant, ook wel Rombach-Martelange genoemd, ligt op Luxemburgs grondgebied. De supermarkt waar ik mijn boodschappen doe, ligt alvast in het Groothertogdom. Vanaf hier ligt de GR15 een tijd lang geprangd tussen de wegen N4 (België) en CR311 (Luxemburg). Ondanks het geluid van voorbijrazende wagens, is het best een aangenaam pad. Ik arriveer aan een verlaten leisteengroeve die nog bijna helemaal intact is en die - denk ik - ook bezocht kan worden. Een reusachtige kaart van het domein toont alvast wat er te bezichtigen is. De volgende anderhalve kilometer gaan door een prachtig stukje natuur, maar wel over asfalt, tot in Perlé. Daar is er een klein oorlogsmuseum gewijd aan de bemanningen van twee Amerikaanse bommenwerpers die op 12 juli 1944 boven het dorp botsten en neerstortten. Aan de kerk staat er ook een monument ter hunner ere.
Mijn slaapplek voor vannacht is niet meer ver. De GR volgt eerst nog een autoweg, maar duikt dan de bossen in voor "omweg" van bijna twee kilometer. Je zou ook via de autoweg kunnen wandelen, maar dan zit je met al het verkeer. Plots sta ik aan de camping Heiltzerstee. Er is weinig beweging en pas na een paar minuten merk ik de affiches "gesloten tot nader order" op. Na 39 kilometer heb ik nog weinig zin om verder te stappen en dus plant ik mijn tentje neer op een vers gemaaid veld dat volgens de topografische kaart ook tot de camping behoort. Ik beleef een rustige en verkwikkende nacht.
Dag 3 - Holtz > Arlon
Datum: Woensdag 01/06/2022 Afstand: 24,3 kilometer Stijgingsmeters: 366m / Dalingsmeters: 358m Weer: Zonnig
Na het ontbijt laat ik mijn tent nog een beetje drogen zodat ik die niet nat hoef op te bergen. De eerste kilometers volg ik de Noutemerbaach naar Nothomb, een mooi dorpje net over de grens in België gelegen. Het landschap is nu minder bosrijk en tot in het dorp Attert knalt de zon vol op mijn voorgevel.
Attert ligt langs de Voie de la Liberté, een 1147 kilometer lange weg tot Bastogne vertrekkend vanuit Sainte-Maire-Eglise in Normandië, om de bevrijding door de geallieerden te herdenken. De Voie de la Liberté loopt dan via Avranches, Saint-Malo, Le Mans, Reims, Verdun, Luxemburg-Stad en Aarlen tot in Bastogne. Elke kilometer is aangegeven door een markante kilometerpaal. Jammer genoeg zijn er onderweg al heel wat palen verdwenen, maar hier in Attert passeer je langs zo'n paal. Maar nog bekender is kilometerpaal 1147 in Bastogne, onder aan het Memorial du Mardasson.
De GR15 gaat daarna in bijna rechte lijn naar het mooie dorpje Tontelange. Onderweg daarheen passeer ik een kruis met daarop de namen van twee door de Gestapo geëxecuteerde mannen. Een paar leuke bospaden later kom ik nog eens aan de grens bij Guirsch. Bij grenspaal 117 gaat het nog voorlaatste keer stevig omhoog naar het dorp. Dan zie ik Aarlen (Arlon) reeds in de verte boven de boomtoppen verschijnen. De drie kilometer tot voorstadje Seymerich zijn nog verrassend mooi. Dan ineens sta ik al in Aarlen. Ik volg de laatste markeringen naar het eindpunt van de GR, aan de bron van de Semois. Hier beginnen of eindigen ook de GR129 Dwars door België en de GR16 Sentier de la Semois. Die laatste vormt het decor van mijn volgende tocht, binnen anderhalve week.
Nabeschouwing
Algemene waardering
Wie niet de meest platgelopen GR's wil bewandelen, die zal op dit stukje GR15 wel zijn gading vinden. Alleen is het aandeel asfalt wel redelijk groot, ook in erg groene landschappen zoals rond Vissoule bijvoorbeeld. Maar laat dat de pret niet bederven. Je bent vaak helemaal alleen te midden van de natuur.
Moeilijkheidsgraad
Best een vlakke Ardennenroute met af en toe een kleine helling. Ongeveer 1550 hoogtemeters op een afstand van 90 kilometer
Bevoorrading
De bevoorradingsmogelijkheden zijn beperkt, maar wel voldoende. Je kan na ongeveer 25 kilometer bijtanken in Bastogne en na 58 kilometer in Martelange. In Perlé, ietsje voorbij Martelange, is er nog een piepkleine kruidenier met een beperkt aanbod, maar wel voldoende om een potje te koken.
Bewegwijzering
Perfect
Beste tijd van het jaar
Deze kan je het hele jaar door lopen.