Wie op zoek is naar een lichtgewicht matje, die komt in zijn zoektocht steevast de NeoAir-serie van Therm-a-Rest tegen. Als ook de factor temperatuur een belangrijke rol speelt, dan blijven er niet meer veel opties over. Weinig slaapmatjes hebben een hogere R-waarde met een vergelijkbare ratio isolatie/gewicht dan de NeoAir XTherm van Therm-a-Rest.
Ik bezit de MAX-versie van het matje al enkele jaren en kon het uitgebreid testen, zowel in zomerse als winterse omstandigheden.
De verschillende NeoAirs
De NeoAir-reeks bestaat uit in totaal 7 modellen. Hieronder staan alle modellen op een rijtje in een vergelijkend overzicht:
| NeoAir Uberlite | NeoAir XLite | NeoAir XTherm | NeoAir XTherm MAX | NeoAir Venture | NeoAir Topo | NeoAir Topo Luxe |
R-waarde | 2.3 | 4.2 | 6.9 | 6.9 | 2.2 | 2.3 | 3.7 |
Gewicht | 250 gr | 360 gr | 470 gr | 550 gr | 540 gr | 620 gr | 650 gr |
Dikte | 6,4 cm | 6,4 cm | 6,4 cm | 6,4 cm | 5,0 cm | 7,6 cm | 10,0 cm |
Materialen | 15D nylon | 30D HT nylon | top: 30D HT nylon vloer: 70D nylon | top: 30D HT nylon vloer: 70D nylon | 50D polyester | 50D polyester | 50D polyester |
Vorm | Mummie | Mummie | Mummie | Recht-hoekig | Recht-hoekig | Recht-hoekig | Recht-hoekig |
Noot: Voor alle modellen in bovenstaande tabel gaat het om de standaardmaat "regular" met afmetingen 183 x 51 cm. De matjes zijn ook beschikbaar in bredere (Regular Wide: 183 x 64 cm) en langere versie (Large: 196 x 64 cm). Voor de XLite bestaat er een kortere vrouwenversie van 168 cm lengte met een R-waarde van 5.4 die niet in de tabel is opgenomen.
R-waarde en gewicht
Zoals je uit de tabel al kan afleiden is de XTherm het warmste matje van alle NeoAirs. Alhoewel "warm" de foute term is. Het matje zorgt er immers niet voor dat je het warmer krijgt, maar dat je beter geïsoleerd ligt op een koude ondergrond. Het heeft een R-waarde van 6.9 en dat voor een gewicht van 470 gram. Geen matje doet beter. Alternatieven die in de buurt komen zijn de Ultra 7R van het merk Exped (vroeger Downmat UL) met een R-waarde 7.1 voor 630 gram en de Sea-to-Summit Ether Light XT Extreme (R6.2 en 720 gram).
De XTherm MAX is hetzelfde matje als de XTherm, maar dan in rechthoekige i.p.v. mummievorm, die 80 gram extra weegt.
Materiaal
De XTherm is gemaakt van een 30 denier, High-Tenacity nylon toplaag en een bodem van 70 denier nylon. Daarmee is hij de meest robuuste van lichtgewicht NeoAir-modellen zoals de Xlite en de Uberlite. Het isolerende materiaal is hetzelfde als die voor een nooddeken; een gemetaliseerde PET-folie. De folie kaatst lichaamswarmte terug en wordt in meerdere lagen in de mat verwerkt.
Comfort
Ik ben een erg onrustige slaper en lig zowel op buik als rug, als op mijn zij. Het is algemeen bekend dat zijslapers een dikker matje nodig hebben om comfortabel te liggen. "Lichte" zelfopblaasbare matjes zijn dan geen optie omdat die veel te dun zijn voor mijn comfort. Ik heb minstens 5 centimer nodig om goed te liggen. De XTherm is zeker niet de dikste slaapmat op de markt. Hij voldoet met zijn 6,4 centimeter dikte echter aan het criterium. Voor anderen zal het matje net niet comfortabel genoeg zijn en zullen ze naar iets dikkers bij o.a. Exped, Big Agnes of Sea-to-Summit moeten grijpen. De XTherm houdt ook uitstekend de balans tussen dikte en gewicht.
Temperatuur
Theoretisch gezien kan dit matje tot temperaturen van -30°C gebruikt worden. Ik heb hem zelf bij temperaturen van -10°C en -12°C gebruikt tijdens mijn driedaagsen op de GR57 en in het Hertogenwald. Nog ver weg van de vooropgestelde -30°C, maar ik heb alvast goed geslapen bij die temperaturen en het voelde op geen enkel moment koud in de rug aan.
Opblazen en laten leeglopen
Sinds een aantal jaren maakt Therm-a-Rest gebruik van het Winglock-ventiel op al zijn matjes. Op dat ventiel past de pompzak die standaard meegeleverd wordt bij aankoop. Met de pompzak kan je de slaapmat snel oppompen. Ik vind de pompzak van Thermarest beter dan die van Sea-to-Summit of Nemo. Maar daar staat tegenover dat het ventiel soms een beetje nukkig is en dichtdraait bij het oppompen. Voor het laten leeglopen hoef je enkel de "wing" open te draaien en in en fractie loopt de mat leeg. Zoals elk ander matje moet je bij het opbergen nog wat lucht uit de mat persen.
Nadelen
Eén van de nadelen van eender welke luchtmatras is dat, in tegenstelling tot gesloten-cel-matjes, een luchtmatras altijd een kans heeft op een lek. Hier kan je niet omheen als je een licht matje wil dat bovendien ook meer comfort geeft dan een schuimmat. Dat betekent dat je best altijd een reparatiekit meeneemt. Bij de meeste matjes zit dat standaard meegeleverd, dus hoef je geen aparte kit te kopen. Wil je dat toch doen, dan kan je Tenacious Tape van McNett kopen voor een tijdelijke reparatie in het veld. Thuis gebruik je best nog eens een speciale lijm, zoals Seam Grip van dezelfde fabrikant. Therm-a-Rest verkoopt zelf ook reparatiekitjes voor "in the field" en thuis.
Een specifiek en belangrijk nadeel van de XTherm, en tegelijk de hele NeoAir-serie, is het lawaai dat het matje maakt als je erop ligt te draaien en keren. Wie vaak beweegt tijdens z'n slaap zal dus redelijk veel herrie maken. Dat is vooral lastig voor de mensen die in de buurt liggen. Ikzelf heb daar tijdens mijn slaap weinig last van. Vergelijk het met een zak chips waarin iemand zit te grabbelen tijdens de film in de bioscoop.
2023
In 2023 brengt Therm-a-Rest nieuwe versies van de NeoAir XLite en XTherm uit. Met de NXT krijgen beide matjes een flinke update. Ze gaan er in dikte op vooruit, van 6,4 naar 7,6 cm. Ook gaat de R-waarde omhoog. De NeoAir XLite NXT heeft een R-waarde van 4.5, de NeoAir XTherm NXT eentje van 7.3. Een ander belangrijk punt is dat het chipszakkabaal met 80% gereduceerd werd. En dit alles zonder noemenswaardige gewichts-toename! Cascade Designs, het koepelbedrijf waaronder o.a. MSR en Therm-a-Rest vallen, heeft de gewoonte om eerst de Amerikaanse markt te bedienen bij nieuwigheden, denk maar aan de nieuwste MSR Hubba Hubba-tenten. Of en wanneer de NXT-matjes in Europa beschikbaar zullen zijn, is dus niet geweten.
Noot: dit is een onafhankelijke review. Het matje werd met eigen middelen aangekocht en de review kwam op eigen initiatief tot stand.