Brussel is een knooppunt van tal van Grote Routepaden. De GR579 vertrekt van achter de Sint-Michiels en Sint-Goedelekathedraal in de Belgische hoofdstad en loopt tot in Luik, maar ook de GR126 gaat van Brussegem via de kathedraal tot aan de Semois. Tot slot is er de GR12 die Amsterdam en Parijs verbindt en op zijn weg door Brussel passeert. Ik maak van de gelegenheid gebruik om mijn geboorte- en thuisstad voor te stellen en maak hierbij gebruik van de GR12, maar ook de GR512, die door de zuidelijke randgemeenten en het Zoniënwoud loopt. Een mooie wandeling langs tal van toeristische trekpleisters en andere blikvangers. Het wordt voor de verandering een eerder atypische dagtocht, niet alleen in bossen of in de velden. De eerste twintig kilometer gaan immers grotendeels door de stad.
Beginnen doe ik aan het Centraal Station van Brussel en begeef me dan naar het knooppunt van de GR126 en 579 met de GR12 achter de kathedraal. Een verguld beeld van drakendoder Sint-Michiel, patroonheilige van de stad en tevens naamgever van de kathedraal, wacht me daar op. Onder zijn goedkeurend oog begin ik aan dit stedelijke avontuur, waarbij ik regelmatig voor een verkeerslicht halt moet houden. Maar dat zal de pret niet bederven. Na een paar honderden meters draai ik de Beenhouwersstraat in. Het straatje staat bekend om zijn restaurants, maar van kwaliteit is daar weinig sprake (op misschien Aux Armes de Bruxelles na, en dan nog). Het is eerder de soms agressieve en aanklampende manier van de restaurantuitbaters om toeristen te lokken die van zich doet spreken. Het blijft wel een charmant straatje, ware het niet dat er al een tijdje geen terrassen meer mogen staan en corona geeft het al helemaal een zielige aanblik. Onderweg passeer ik nog de Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen. Dan gaat het over het mooiste plein van de wereld: de Grote Markt. Tot de jaren '70 was de Grote Markt zo waar een openluchtparking. Gelukkig is dat tegenwoordig niet meer het geval, al is zorgen bestelwagens wel voor wat drukte op het lege plein. De vele gildenhuizen kregen in de afgelopen jaren ook een nodige poetsbeurt, zodat de Grote Markt tegenwoordig straalt. Bij Manneken Pis, waar het in normale tijden ook over de koppen lopen is, is nu amper een toerist te bespeuren.
In de Villersstraat kom je nog een stuk van de 11de-eeuwse omwalling tegen. In november 2018 stortte een deel van de muur in en viel op de speelplaats van de daarachter liggende Sint-Jorisschool. Gelukkig gebeurde dat op een zondagnacht en vielen er dus geen gewonden. Enkele meters verder staat ook nog een toren van diezelfde omwalling, op de Keizerslaan. Via de Grote Zavel, het parkje van de Kleine Zavel en het Egmontpark kom ik bij het Justitiepaleis (eind 19de eeuw) uit. Dat uit de kluiten gewassen gerechtsgebouw is van de hand van Joseph Poelaert, ook wel smalend "Skieven Architèk" genoemd door de Marolliens en Brusseleirs. Voor de bouw van dat onding moest een deel van de volkswijk Marollen tegen de vlakte. Het gebouw is onpraktisch en totaal niet geschikt als gerechtsgebouw. Al jaren vinden er herstellingswerken plaats en die duren nu al zo lang dat de stellingen ook reeds hersteld moesten worden. Een kleine anekdote: ik heb het gebouw nooit zonder stellingen gekend en ik woon al mijn hele leven (35 jaar!) in Brussel. Vanaf het Poelaertplein voor het Justitiepaleis heb je ook een mooi panorama over de hele stad.
De GR loopt van het Justitiepaleis naar de Hoogstraat, één van de twee evenwijdige assen die de Marollen doorsnijdt. Je kan ofwel de lift nemen, of de zigzaggende weg (eerder een parking) naar beneden volgen. Na 4,5 kilometer kom ik bij de Hallepoort uit, waar ik de Kleine Ring moet oversteken. De Hallepoort maakte ooit deel uit van de tweede stadsomwalling van Brussel uit de 14de eeuw. Al is het huidige gebouw een fantasietje van architect Hendrik Beyaert die er eind 19de eeuw zijn ding mee mocht doen. Tegenwoordig is het een museum dat wel de moeite waard is om te bezoeken.
Ik kom in de populaire gemeente Sint-Gillis, dat met het gelijknamige voorplein over een hotspot beschikt voor cafégangers. Al is daar in de huidige omstandigheden natuurlijk niks van te merken. Langs het impressionante gemeentehuis van Sint-Gillis wandel ik naar het Park van Vorst, gevolgd door het bosachtige Dudenpark. Nu de bomen hun bladeren kwijt zijn kan je het stadion van Union Saint-Gilloise zien liggen. Ooit was dit één van de beste voetbalclubs van België, met maar liefst 11 landstitels en 8 tweede plaatsen tussen 1904 en 1933.
Het pad gaat in een grote boog om Hoogte 100 heen. Je kan er de bleke Sint-Augustinuskerk zien staan. Via de Coghensquare en de Sint-Pieterskerk kom ik bij de Heldensquare en het Wolvendaalpark uit. De GR gaat niet door het park, maar volgt de Crabbegatweg. Deze oude voetweg is één van de laatste van zijn soort in heel Brussel. De weg blijkt gesloten voor renovatiewerken, maar dat merk ik pas als ik halfweg ben en er plots een karrevracht kasseien over de hele breedte van het pad ligt. Omdat het ondertussen ook is beginnen regenen, is het geen pretje om daarover te wandelen.
Na zo'n 11 kilometer passeer ik het kerkhof van Dieweg. Ik ga er niet binnen, maar het is wel de moeite om er een kijkje te nemen als je het nog niet kent. Het heeft wat van Père Lachaise in Parijs, maar bij ons beperkt het aantal beroemdheden met een graf op het kerkhof zich tot Hergé (tekenaar van Kuifje), Paul Hankar (architect, bekend om zijn art nouveau), Charles Woeste (politicus) en Jean-Pierre Cluysenaar (architect en de man achter de Sint-Hubertusgalerijen). De Dieweg loopt door tot aan het treinstation van Ukkel-Kalevoet. Daarachter is het park van de Keyenbempt, waar ook de Groene Wandeling passeert. Hier zijn nog steeds overblijfselen van een molen aan de Geleytsbeek die begin 20ste eeuw in verval raakte.
Wat verder steek ik de onzichtbare grens tussen het Brussels Gewest en Vlaanderen over in Drogenbos. Het kasteel aldaar is lelijk, maar verderop is er wel een mooi park, het Frankveld. Na 16 kilometer, bij de spoorwegbrug, kom ik aan de splitsing van de GR12 met de GR512. Opletten dus, of voor je het weet ben je in Parijs. Ik moet door het Dwersbos en Kleetbos naar Linkebeek. Ook hier is een treinstation, Holleken (na 21,5 km). Langs villabuurten, velden en soms flink wat modder, gepaard met af en toe een regenbui, kom ik na bijna 25 kilometer bij de Waterloosesteenweg. Die steek ik over om in het Zoniënwoud te geraken.
Het gaat nu vijf kilometer in bijna rechte lijn. Voor de kruising van de Duboislaan is er het Monument voor de Boswachters uit 1920. Op de Bundersdreef die pal op de grens tussen Brussel en Vlaanderen ligt, kan ik stevig tempo maken. Het is ten noorden van deze dreef dat ik als kind opgroeide. Dat deel van het bos was mijn speelterrein. Leuke herinneringen! Pas na de tunnel onder de spoorweg en de oversteek van de Terhulpsesteenweg wordt het pad echt interessant en verlaat ik de brede boswegen. Het Eikendalpad langs één van de waterloopjes die de Drij Borrenvallei vormen is één van mijn favoriete paden in het Zoniënwoud. Bij de kruising met de Tamboerdreef verlaat ik de GR512 en ga via de Blankedelleweg en het Drieborrenpad richting E411-snelweg. Die autoweg snijdt, net als de Brusselse Ring, jammer genoeg het Zoniënwoud in stukken. Aan de overkant wacht met het Rood Klooster (oorsprong 14de eeuw) wel nog een pareltje. Zeker in de drie warmste seizoenen is dit een ideale plek om tot rust te komen met prachtig natuurschoon. Via nog wat kleine paadjes en de villawijk Putdaal kom ik aan het einde van de tocht, aan tramhalte Madoux in Sint-Pieters-Woluwe (niet te verwarren met metrostation 'Madou', zonder x).
Gegevens wandeling:
Datum: Dinsdag 22 december 2020 Startplaats: Sint-Michiels & Sint-Goedelekathedraal Eindplaats: Halte Madoux (Woluwe)
Pad: GR12 + GR512
Afstand: 35,7 kilometer
Stijgingsmeters: 396m
Dalingsmeters: 370m Bereikbaarheid: Metro en tram (MIVB) GPX: klik hier Verhard - Onverhard: xx%
Alternatieve dagtochten:
Centraal Station Brussel > Ukkel-Kalevoet (treinstation): 12 kilometer
Centraal Station Brussel > Drogenbos Kasteel (tram 51 naar Zuidstation): 13,8 kilometer
Centraal Station Brussel > Holleken (treinstation): 21,5 kilometer
Ukkel-Kalevoet > Tramhalte Madoux: 24 kilometer
Drogenbos Kasteel > Tramhalte Madoux: 22 kilometer
Holleken > Tramhalte Madoux: 14 kilometer